De voors en tegens van AI-gebruik in onze maatschappij: kan AI ethisch verantwoord worden toegepast?

Er zijn verschillende manieren waarop kunstmatige intelligentie bij tentamens kan worden gebruikt, zoals het herkennen van gezichten om te bepalen of de student die de test aflegt, daadwerkelijk de persoon is die is ingeschreven voor de cursus. Dit kan helpen om fraudeurs te identificeren en te voorkomen dat ze spieken of de tentamens afleggen voor anderen.

Echter, als de anti-spieksoftware op een onjuiste manier is ontworpen of gebruikt, kan dit leiden tot discriminatie tegen bepaalde groepen mensen. Bijvoorbeeld, als de software is getraind op gezichten van een bepaald ras of etnische groep, kan het moeilijker zijn voor mensen van andere rassen of etnische groepen om de test te voltooien, omdat de software hen mogelijk niet correct identificeert.

Dat overkwam student Robin Pocornie, zij stapte naar het College voor de Rechten van de Mens. Samen met Naomi Appelman van het Racism and Technology Centre, die Robin bijstond in haar zaak, vertelt ze erover in het radioprogramma De Nieuws BV van BNNVARA (luister het hier terug). 

Er klinken ook veel positieve geluiden. Kunstmatige intelligentie kan, volgens voorstanders, op veel verschillende manieren een bijdrage leveren aan onze samenleving, en doet dat ook al veelvuldig: 

Zo kan kunstmatige intelligentie bijvoorbeeld helpen om efficiënter te werken en te leren, wat kan leiden tot een betere productiviteit en efficiëntie in verschillende sectoren, zoals de gezondheidszorg, transport, en financiële diensten. Bijvoorbeeld, kunstmatige intelligentie-systemen kunnen worden gebruikt om te helpen een diagnose te stellen en behandelingen te voorspellen in de gezondheidszorg, om ritten te plannen en te optimaliseren in het transportsector, en om frauduleus gedrag te detecteren in de financiële sector. Of kunstmatige intelligentie kan helpen om beter te communiceren met mensen die verschillende talen spreken of met mensen die slechthorend of doof zijn. Bijvoorbeeld, kunstmatige intelligentiesystemen kunnen worden gebruikt om real-time vertaling te bieden tijdens internationale conferenties, of om tekst naar spraak te converteren voor mensen die niet in staat zijn om te lezen.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van hoe kunstmatige intelligentie, ook al vandaag de dag, een bijdrage levert aan onze samenleving. Maar de vraag die we ons moeten stellen is: zijn de mankementen, zoals discriminatie bij tentamensoftware, te voorkomen of te verhelpen? Wegen de positieve opbrengsten op tegen de ethische bezwaren?  En, hoe kunnen we ervoor zorgen dat kunstmatige intelligentie wordt ingezet op positief en ethisch verantwoord gebruik?

AI-Parade

Tijdens de AI-Parade (maart 2023 in SCHUNCK Bibliotheek Heerlen) dagen we je uit om met ons na te denken over kunstmatige intelligentie. Bekijk het complete programma vol lezingen, films, Kloemele* en discussies hier:

Fun fact:

Deze tekst werd geschreven in 3 minuten door de AI tekst generator van ChatGPT. Daarna werd de tekst 15 minuten geredigeerd. Het begeleidende beeld werd gegenereerd door DALL-E een AI beeldgenerator.