Taalwetenschappers tijdens Kinderboekenweek bij SCHUNCK

Van 4 t/m 15 oktober is het weer tijd voor de nationale Kinderboekenweek. Dit jaar is het thema: ‘Bij mij thuis’, en dus verandert de bibliotheek in een gezellig boekenhuis vol activiteiten.

Veerle Dremmen kan niet wachten tot de Kinderboekenweek begint. De leesconsulent bij SCHUNCK fungeert in haar werk als schakel tussen de bibliotheek en de scholen. Veerle en haar collega’s zorgen voor de bevordering van leesplezier, en het promoten van boeken – vooral ook bij de kinderen waar lezen vanuit huis (nog) niet gestimuleerd wordt. De leesconsulenten zijn dan ook veel op school actief, om het ‘leeszaadje’ te planten. In de Kinderboekenweek staat lezen nog eens éxtra in het zonnetje. Met twaalf dagen leesplezier, is het inmiddels een XL-week geworden. De schoolbezoeken aan de bibliotheek zijn voor Veerle en haar collega’s dan nog intensiever. “We hebben zoveel scholen die onze bibliotheek willen bezoeken dat de Kinderboekenweek bij ons eigenlijk van eind september tot eind november duurt. XXL dus”, lacht Veerle. “De scholen die SCHUNCK bezoeken liggen gelukkig allemaal op loopafstand van een van de vier SCHUNCK-vestigingen in Heerlen.”

Bij mij thuis
Het programma bij SCHUNCK is bommetje vol en ontzettend divers, en de activiteiten vinden zowel onder schooltijd, na schooltijd en zelfs in het weekend plaats, vertelt Veerle. “Kinderen kunnen natuurlijk zelf in de boeken snuffelen en er wordt voorgelezen, maar er is zowel voor de onder-, midden- als bovenbouw ook een op maat gemaakt programma. Groep 1 en 2 krijgen allerlei opdrachten om uit te voeren, de middenbouw gaat aan de slag met een boek over kunstenaars en groep 7 en 8 mag ‘ontsnappen’ uit een heuse escape room.” De week wordt traditiegetrouw afgerond met het BoekieWoekie festival: een feestelijke afsluiting op zondag, waarbij alle kinderen welkom zijn – inclusief hun ouders. “Heel het Glaspaleis wordt door ons overgenomen deze dag. Er zijn op elke etage activiteiten: in de filmzaal is er een stopmotionworkshop van Filmhub Zuid, er is muziek en dans in de danszaal en Kasteel Hoensbroek laat in het Glaspaleis zien hoe ridders vroeger woonden. Maar er zijn ook uitjes. De kinderen kunnen op deze dag vanuit SCHUNCK naar het Thermenmuseum en Mijnmuseum voor bijpassende activiteiten. Dat is meteen een goed voorbeeld van hoe we steeds meer de samenwerking opzoeken met lokale partners. Daar zijn we erg blij mee.”

Kletskoppen
Een andere samenwerking is die met het Kletskoppen festival, dat tijdens BoekieWoekie acte de préséance geeft. Zes jaar geleden richtte taalwetenschapper Sharon Unsworth het Kletskoppen Kindertaalfestival (mede) op, dat al snel een succes bleek. Ze vertelt: “Tijdens zo’n festival wordt de bieb voor één dag overgenomen door taalwetenschappers, en wordt aan de hand van spelletjes, demo’s, schrijversbezoeken, maar ook spoedcursussen in vreemde talen een heel nieuwe wereld van taal aangeboord. Na vier succesvolle edities in Nijmegen, en drie in Den Haag, is nu Parkstad aan de beurt. Tijdens BoekieWoekie vindt er een afgeleide van zo’n dag plaats, met verrassende nieuwe spelletjes en experimenten rondom taal en meertaligheid.”

Mooie gesprekken
Tijdens het festival leren kinderen dus meer over taal, en vooral de wetenschappelijke kant die erachter schuil gaat. Sharon: “Kinderen leren op school de basisvaardigheden als lezen en schrijven, maar hebben geen idee van de veelzijdigheid van taal. Vraag kinderen naar wat een wetenschapper is, en ze zullen negen van de tien keer een man in een witte jas in een laboratorium zeggen. Terwijl je ook met een wetenschappelijke bril naar taal kunt kijken. Dat is niet alleen leerzaam, maar ook hartstikke leuk!”

Door kinderen die niet veel met taal hebben, of het zelfs stom vinden, zulke andere kanten van taal te laten zien groeit hun plezier in taal, maar ook hun kennis erover. “We organiseren naast het festival ook lessen op school, waarin we in zo’n anderhalf uur tijd een hele wetenschappelijke cyclus doorlopen. Dat is een andere benadering van taal, die vaak goed wordt ontvangen door de kinderen. Zo geven we bijvoorbeeld les over meertaligheid, aangezien we vaak in klassen zijn waarin een groot deel van de kinderen meer talen spreekt. Dat is leerzaam, maar levert ook mooie gesprekken in de klas op. Het komt geregeld voor dat leerlingen van elkaar ontdekken dat hun tweede taal heel erg op elkaar lijkt, zoals Tsjechisch en Pools. Bovendien zie je dat kinderen opleven wanneer ze het antwoord weten op een vraag over hun taal.”

Enthousiasme voor taal en lezen
Deze wetenschappelijke aanpak schept dus ook zelfvertrouwen. “Kinderen die twee talen spreken, snappen soms moeilijk hoe dat werkt in hun hoofd. Er zijn veel misverstanden over taal. We zien bijvoorbeeld bij gezinnen waar kinderen tweetalig opgroeien nog vaak dat ouders denken dat het beter is om hun kind in één taal, zoals het Nederlands, op te voeden, zelfs als ouders deze taal niet goed machtig zijn. Met onze festivals en lessen willen we deze misverstanden ophelderen.” Veerle vult aan: “Sharon en haar team geven in de periode voor de Kinderboekenweek een college over taal en gaan ook nog een dag de klassen in. We hopen door dit voortraject meer kinderen te enthousiasmeren voor taal en lezen, en uiteindelijk de bieb te bezoeken. Taal is meer dan lezen en schrijven. Als we het begrijpelijk maken en kinderen het lezen leuk gaan vinden, wordt het voor hen ook steeds makkelijker om te leren.”

Kijk voor meer informatie over Kinderboekenweek en BoekieWoekie Festival bij SCHUNCK via: