35 jaar Euregionale Architectuur Prijs

Het jaarlijkse initiatief van SCHUNCK biedt pas afgestudeerde architecten een podium én versterkt de samenwerking tussen de vijf architectuuropleidingen in de Euregio Maas-Rijn. Senior Curator Architecture & Urbanism Andrea Croé is al ruim twintig jaar nauw bij de organisatie betrokken en vertelt over de betekenis van dit jubileumjaar.

Je bent al sinds 2003 betrokken bij de Euregionale Architectuur Prijs. Hoe begon dat?

“Destijds heb ik als hoofd van het Architectuurcentrum Vitruvianum de organisatie van de prijs overgenomen. Sinds 2009 trek ik het project als Senior Curator Architecture & Urbanism bij SCHUNCK, in nauwe samenwerking met de vijf architectuuropleidingen in de Euregio Maas-Rijn en de Architektenkammer NRW (AKNW). De prijs zelf bestaat al sinds 1991 en wordt sinds 1995 georganiseerd vanuit Heerlen. Sindsdien heb ik de EAP flink zien groeien. In het begin was het vooral een prijsuitreiking, nu is het een compleet programma met een tentoonstelling, lezingen, een kabinet-presentatie,  een workshop en kleine expositie bij de AKNW. En wat veel mensen niet weten: ik werd zelf in 1996 met mijn afstudeerproject geselecteerd voor deelname aan de prijs. Ook al heb ik niets gewonnen, ik weet wel precies hoe het voelt om aan de andere kant van de tafel te zitten.”

Wat maakt deze 35e editie voor jou bijzonder?

“De EAP is elk jaar een hoogtepunt in ons programma, maar de jubileumedities voelen extra speciaal. Het is mooi om in SCHUNCK te laten zien hoe de prijs zich heeft ontwikkeld. Jaarlijks studeren zo’n vier- à vijfhonderd studenten af aan de vijf deelnemende scholen. Daaruit worden de dertig beste afstudeerprojecten van het jaar geselecteerd voor deelname aan de prijs. De tentoongestelde projecten in SCHUNCK laten dus echt het neusje van de zalm zien wat betreft het jong ontwerpend talent in onze Euregio. De EAP is daarmee niet alleen een prijs, maar ook een spiegel van hoe architectuuronderwijs zich ontwikkelt. Door de onderlinge uitwisseling leren opleidingen van elkaars aanpak, en dat zie je terug in hun curricula én in de kwaliteit van de inzendingen.”

Waarom is juist deze grensoverschrijdende prijs zo waardevol?

“De EAP brengt studenten, docenten en professionals uit Nederland, België en Duitsland samen. Dat is echt uniek. Alleen al de verschillen tussen de opleidingen zijn interessant: de een werkt resultaatgericht, de ander procesgericht. Dat zorgt voor een interessante dialoog. Tijdens de nieuw geïmplementeerde workshop merk je dat nog sterker. Studenten uit de drie landen werken samen in kleine groepen en ontdekken dat soms de betekenis van een woord niet eens hetzelfde begrip oproept. Zo leer je van elkaar en verrijk je eigen blikveld. Door samen te werken ontdek je andere culturen – dat is precies waar het project op gericht is.”

De workshop is een nieuw onderdeel. Hoe werkt dat precies?

“Vorig jaar hebben we een eerste pilot gedaan, die meteen een groot succes was. Elke opleiding mag zeven studenten afvaardigen, dus in totaal mogen er 35 studenten meedoen. Dat is een andere groep dan de afstudeerders van de prijs: deze studenten zitten vaak nog midden in hun studie. Hoe ze worden geselecteerd, verschilt per school. Soms moeten ze een motivatie opsturen of zelfs een soort sollicitatie doen; andere opleidingen nodigen zelf kandidaten uit. Het leuke is dat ze in de workshop in gemengde teams werken, met studenten uit drie landen samen. Daar ontstaan gesprekken over taal, werkwijze en cultuur – maar vooral over hoe je samen ontwerpt. Dat levert vaak verrassende inzichten en resultaten op.”

Wat kunnen bezoekers verwachten van de jubileumeditie in SCHUNCK Glaspaleis?

“De prijsuitreiking vindt plaats op 15 november en de tentoonstelling is daarna tot 11 december te zien op de eerste verdieping van SCHUNCK Glaspaleis. Daar tonen we de dertig geselecteerde afstudeerprojecten, die aan de prijs mogen meedoen. Ernaast is de nieuwe Dreaming Out Loud-presentatie van Koen Savelkoul te zien, die ooit zelf een eervolle vermelding bij de EAP in 2013 kreeg. Er is ook een jubileumboekje met een overzicht van alle winnaars uit de afgelopen 35 jaar. Dit limited-edition boekje biedt een fascinerend inzicht in de uiteenlopende carrières en creatieve trajecten van voormalige EAP-winnaars, en laat zien hoe de prijs de architectuurpraktijk heeft beïnvloed.  En er volgen nog twee inspirerende lezingen in december en januari, gegeven door de kersverse winnaars en Koen Savelkoul. En voor wie dat nog niet genoeg is, reizen de winnaars na afloop van de expositie in SCHUNCK weer door naar de Architektenkammer in Düsseldorf."

"Mijn wens? Dat de prijs en de workshop nog lang blijven bestaan. Ze brengen internationale culturen en generaties samen en bevorderen het jonge talent in onze mooie Euregio – dat is precies waar de EAP voor staat.”

Euregionale Architectuur Prijs (EAP) 2025

• Prijsuitreiking: zaterdag 15 november 2025, 19:00 uur
• Tentoonstelling: 16 november t/m 11 december 2025, SCHUNCK Glaspaleis