Andy Warhol: Vanitas

Het is zestien jaar geleden dat er een grote Andy Warhol solotentoonstelling in Nederland te zien was. Vanitas toont meer dan honderd werken en objecten uit de collectie van het Andy Warhol Museum die thema’s als eindigheid en spiritualiteit in zijn leven en kunst uitlichten. De tentoonstelling loopt tot en met 16 maart 2025.

Andy Warhol: Vanitas richt zich op het thema religie in het werk en leven van Warhol, zoals eerder verkend in de succesvolle tentoonstelling Andy Warhol: Revelation (2019) in het Andy Warhol Museum in Pittsburgh. Vanitas bouwt voort op Revelation en gaat dieper in op de thema’s vergankelijkheid en eindigheid in het leven en werk van de kunstenaar. Warhol was een toegewijde Byzantijnse katholiek. Tot zijn moeders dood in 1974 ging Warhol bijna elke zondag samen met haar naar de kerk en ook de jaren daarna ging hij regelmatig. Warhol was zich bewust van de eindigheid van het leven, zeker na de mislukte aanslag op zijn leven.

Vanitas

De tentoonstelling gaat dieper in op Warhols fascinatie voor tijdelijkheid, spiritualisme en astrologie. Vanitas toont schilderijen en een zelden getoonde reeks tekeningen van schedels en zelfportretten. Deze doen denken aan het 17e-eeuwse Vanitas-genre in de beeldende kunst, dat vooral populair was onder Nederlandse en Vlaamse schilders. Vanitas - Latijn voor zowel ‘ijdelheid’ als ‘leegheid’ - is een kunstgenre dat gebruik maakt van symboliek om de vergankelijkheid van het leven, de onvermijdelijke dood en de zinloosheid van ijdelheid te tonen. Deze thema’s en een gevoel van spiritualiteit met betrekking tot het verstrijken van de tijd en de lichamelijke vergankelijkheid, worden verkend door middel van multimediawerken en archiefobjecten uit Warhols Time Capsules.

Fabian de Kloe, Artistiek Leider SCHUNCK Museum: “De focus op religie en katholicisme in Vanitas roept associaties op met het katholieke verleden en heden van Zuid-Nederland. Meer in het algemeen blijven thema’s als geloof en spiritualiteit vandaag de dag relevant. Een opmerkelijk feit is dat de kunstenaar opgroeide in het industriële Pittsburgh als zoon van een mijnwerker met een immigratieachtergrond. Heerlen en Pittsburgh delen als steden met een mijnverleden een vergelijkbare postindustriële dynamiek en ook dezelfde uitdagingen.”

120 werken en voorwerpen uit het persoonlijk archief

Tot de werken die in de tentoonstelling te zien zijn, behoren de beroemde serie geschilderde Self Portraits (1986) met een ‘fright wig’, het blacklight schilderij The Last Supper (1986), een serie zeefdrukken in verweerde zwart-wit tinten van Marilyn Monroe genaamd de Reversal Series (ca. 1978), en iconische zeefdrukken uit Warhols Death and Disaster serie, zoals White Burning Car III (1963), evenals een reeks iconische Shadows (1979) schilderijen. Persoonlijke voorwerpen van Warhol zoals pruiken, roze korsetten en Chinese astrologiekaarten maken de tentoonstelling compleet. SCHUNCK Museum heeft deze unieke collectie samengesteld in nauwe samenwerking met Patrick Moore, directeur van The Andy Warhol Museum en curator van deze tentoonstelling. De kunstwerken en objecten in de tentoonstelling Andy Warhol: Vanitas zijn nooit eerder in deze combinatie in Europa te zien geweest.

"Het Andy Warhol Museum blijft verrassende elementen van Warhols werk onderzoeken die tot nu toe ondergewaardeerd blijven. Zijn spirituele leven is de sleutel tot deze elementen en we zijn SCHUNCK dankbaar voor de mogelijkheid om een nieuwe kijk op Warhol aan het publiek te presenteren," aldus Moore.

Iconen in de kunst bij SCHUNCK

SCHUNCK Museum richt zich de laatste jaren op het vertellen van onverwachte of onvertelde verhalen over iconische kunstenaars uit de 20e en 21e eeuw. In 2019 presenteerde SCHUNCK de tentoonstelling Basquiat: the Artist and his New York Scene over Basquiats vroege werk. In 2021 organiseerde SCHUNCK de tentoonstelling Keith Haring: Grace House Mural, inzoomend op de performatieve aspecten en eerder werk van Haring. SCHUNCK werkte voor beide tentoonstellingen samen met het Museum of Contemporary Art Denver. De tentoonstellingen gingen vergezeld van bekroonde publicaties.

De komende tentoonstelling Andy Warhol: Vanitas is het volgende hoofdstuk in deze reeks. Warhol werkte nauw samen met zowel Basquiat als Keith Haring, en net als bij de tentoonstellingen over hen zal deze tentoonstelling een nieuwe kijk geven op het oeuvre van de gevierde kunstenaar.

"We zijn er trots op dat we een icoon als Warhol kunnen laten zien in ons iconische Glaspaleis. Na de vorige grote tentoonstellingen hebben we de ambitie om vele tienduizenden bezoekers te inspireren en nog meer jongeren en schoolgroepen te bereiken", aldus Algemeen Directeur SCHUNCK, Kor Bonnema.