Andrea Ivanyos: “Samenspel is meteen muziek”

Andrea geeft bij SCHUNCK individuele cellolessen aan kinderen en jongeren, leidt het cello-ensemble voor volwassenen en is actief binnen het Leerorkest in Heerlen-Noord. Wie bij Andrea les volgt, ontdekt hoe aanstekelijk haar enthousiasme is – of je nu begint met je eerste toon of al jaren speelt. “Ik hou van alle vormen van lesgeven,” zegt ze. “Maar het mooiste vind ik wat er gebeurt als mensen samen muziek maken.”

Van Boedapest naar Heerlen

Andrea groeide op in Boedapest, waar ze haar diploma als docent behaalde aan de Franz Liszt Academie. Daarna studeerde ze twee jaar in Salzburg en besloot nog één jaar verder te studeren in Nederland. “Dat was in 1987,” vertelt ze. “Ik kwam naar Maastricht om te studeren bij de Russische cellist Alexander Petrasch. Ik dacht: één jaar, en dan terug. Maar dat ene jaar werd uiteindelijk mijn hele leven hier.”

In Maastricht haalde ze haar diploma’s Docerend en Uitvoerend Musicus en speelde ze jarenlang bij het Johann Strauss Orkest van André Rieu. “Ik heb altijd gewerkt en gestudeerd tegelijk,” vertelt ze. “Dat hoort bij mij. Muziek is mijn taal.”

Voordat Andrea bij SCHUNCK begon, gaf ze al les in Sittard. In 2009 werd ze gevraagd om het docententeam in Heerlen te versterken, als opvolger van cellist Jos Kamp – “een geweldige docent.” In de loop der jaren is Andrea opgevallen hoe SCHUNCK in positieve zin is veranderd. “De vorm is anders geworden,” zegt ze. “Vroeger werkte iedereen vooral individueel. Nu zoeken we elkaar veel meer op. Verschillende afdelingen werken samen aan grotere producties, en dat is echt een stap vooruit. Iedereen doet mee – van de leerlingen tot de docenten, van dans tot muziek. Dat geeft een geweldige energie.”

Lachend de deur uit

Naast haar individuele lessen leidt Andrea het cello-ensemble van SCHUNCK, een hechte groep van acht tot negen volwassen leerlingen die om de week samenkomt. “Het zijn allemaal mensen met banen, gezinnen, drukke levens. Toch maken ze tijd om te spelen – dat vind ik zo knap,” zegt ze. “In een ensemble ben je niet belangrijker dan de ander. Je leert luisteren, reageren, spelen met elkaar. Na elke les gaat iedereen lachend de deur uit.”

Ook werkt ze nauw samen met haar collega’s bij de strijkersafdeling. “Mijn collega Patrick doet het jeugdensemble, ik de volwassenen. En ik stimuleer mijn individuele leerlingen om door te stromen. Kinderen bij kinderen, volwassenen bij volwassenen – dat werkt goed. Uiteindelijk willen de meesten gewoon samen spelen, niet alleen. Het maakt hen nog gemotiveerder.” Gevraagd naar het verschil tussen lesgeven aan kinderen en volwassenen, zegt Andrea: ”Kinderen zijn veel speelser. Ze willen weinig uitleg, maar gewoon doen. Volwassenen zijn precies het tegenovergestelde. Ik moet daar heel veel uitleggen, er wordt constant gevraagd ‘waarom?’. Dat is zo’n opvallend contrast.”

Muziek als verbinding

Sinds een paar jaar maakt Andrea deel uit van de docentenclub van het Leerorkest in Heerlen-Noord. Voor Andrea een project met grote betekenis. “Het is een samenwerking met basisscholen in Heerlen-Noord, waar kinderen die normaal geen muziekonderwijs krijgen, in aanraking komen met instrumenten. We zijn met acht docenten begonnen en kregen alle vrijheid om te ontdekken hoe het moest werken,” zegt Andrea. “Eerlijk gezegd was ik in het begin best sceptisch. De kinderen kiezen niet voor muziek, ze worden er gewoon mee geconfronteerd. Maar na een paar weken zie je ze veranderen: ze doen hun best, zetten zich honderd procent in en leren ontzettend veel.”

“De kinderen zijn heel blij en ontzettend nieuwsgierig,” vervolgt ze. “Ze ontdekken op een speelse manier het instrument, en ik laat ze vaak aan elkaar uitleggen wat ze leren. Dat werkt heel goed. En het mooiste is: je ziet dat muziek iets met hen doet, zelfs als ze het nog maar net ontdekken.”

Trots op groei

Een mooi voorbeeld hiervan is een van haar leerlingen bij SCHUNCK. “Ze is pas zeventien, en wilde per se de moeilijke cellopartij spelen in de musical Juliet. Ze studeerde ontzettend hard, en dat optreden heeft haar echt veranderd. Ze speelde met zoveel toewijding - ze schoot in haar ontwikkeling als een raket de lucht in. Dat gebeurt er als je deel uitmaakt van iets groters.”

Na zestien jaar bij SCHUNCK, en hopelijk nog vele te gaan, kijkt Andrea met trots terug. “Ik heb veel leerlingen zien komen en gaan. En toch, elke keer als ik een update krijg van een ex-leerling, dan hoor ik dat hij of zij nog steeds bezig is met het instrument. Dat vind ik het mooiste: dat ze doorgaan. Dat de muziek blijft. Dat geeft ontzettend veel voldoening.”